Why why analysis là gì? 5 whys là gì?

Có rất nhiều phương pháp, công cụ phân tích giúp chúng ta tìm được nguyên nhân gốc rễ của vấn đề (Root cause analysis) ví dụ như: 3 gen, fish bone analysis, cause effect analysis, why why analysis… Hôm nay chúng ta sẽ trao đổi về một công cụ phân tích tìm nguyên nhân gốc rễ (Root cause analysis) đó là why why analysis (5 Why) và có bao nhiêu dạng why why analysis cũng như phương pháp áp dụng nó.

1. Why why analysis là gì? 5 whys là gì?

• Tìm kiếm nguyên nhân của hiện tượng cho đầy đủ theo thứ tự và có nguyên tắc hướng tới biện pháp để phòng ngừa vấn đề xảy ra trùng lặp.
• Áp dụng đặt câu hỏi tại sao 5 lần (5 why).
• Việc đặt câu hỏi tại sao cho tìm được nguyên nhân gốc rễ của vấn đề.

2. Hình thức thể hiện của why why analysis?

Hình thức thể hiện của why why khác với C-E analysis, Why why sử dụng với trường hợp các nguyên nhân kết hợp (đa nguyên nhân) cùng nhau gây ra một hiện tượng (Phenomenal)

3. Các dạng của phân tích why- why analysis

Biện pháp nhìn nhận vấn đề của phân tích why why analysis có 2 dạng:

• Nhìn nhận từ tình trạng ( Kinh nghiệm, kiến thức, tiêu chuẩn)
• Nhìn nhận từ nguyên tắc, lý thuyết (Nguyên tắc, lý thuyết khoa học, vật lý, hóa học…)

a. Nhìn nhận từ tình trạng ( Kinh nghiệm, kiến thức, tiêu chuẩn)

Là một công cụ phân tích tìm nguyên nhân bằng cách đặt câu hỏi “TẠI SAO” đến khi tìm được nguyên nhân và các biện pháp phòng ngừa. Áp dụng cho các vấn đề phức tạp và có nhiều nguyên nhân.

b. Nhìn nhận từ nguyên tắc, lý thuyết (Nguyên tắc, lý thuyết khoa học, vật lý, hóa học…)

Là một công cụ phân tích tìm nguyên nhân bằng cách đặt câu hỏi “TẠI SAO” theo nguyên tắc, lý thuyết khoa học đến khi tìm được nguyên nhân và các biện pháp phòng ngừa. Áp dụng cho các vấn đề phức tạp và có nhiều nguyên nhân.

4. Các bước áp dụng why why analysis

5. 10 nguyên tắc khi kiểm tra whys?

• 1. Chủ thể của hiện tượng hoặc “Tại sao” là duy nhất và phải được thể hiện bằng một câu ngắn gọn và súc tích.
• 2. “Tại sao” * là câu hỏi khởi đầu. Phải tìm kiếm nguyên nhân gây ra hiện tượng (hoặc nguyên nhân không làm cho hiện tượng xảy ra) bằng cách phân tích sâu vào phần làm cho xảy ra hiện tượng đó.
• . 3. “Tại sao” * là câu hỏi khởi đầu. Phải tìm kiếm nguyên nhân gây ra hiện tượng (hoặc nguyên nhân không làm cho hiện tượng xảy ra) bằng cách phân tích sâu vào phần làm cho xảy ra hiện tượng đó
• 4. Nếu “tại sao” đó không xảy ra thì “tại sao” này cũng không xảy ra” đúng hay không. Nếu đặt câu hỏi như vậy sẽ không bỏ qua những yếu tố khác gây nên hiện tượng.
• 5. Phải cẩn thận với những “tại sao” không tự nhiên.
• 6. Dùng lời nói mang tính cụ thể mà ai cũng hiểu được
• 7. Tìm hiểu “tại sao” bằng những đơn vị tiêu chuẩn
• 8. Tránh việc tìm nguyên nhân bằng cách sử dụng cảm tính của con người
• 9. Tiến hành phân tích “tại sao” cho đến khi yếu tố đó liên kết được với biện pháp không để hiện tượng lặp lại.
• 10. Phải chứng minh ở địa điểm thực tế và xem xét thực tế một cách nghiêm túc

XEM THÊM: CÔNG CỤ PHÂN TÍCH

• C-E Analysis là gì?
• 3 Gen áp dụng khắc phục vấn đề như thế nào?
• T-A analysis là gì?
• 5W1H là gì? áp dụng trong việc làm rõ vấn đề như thế nào?